Uống cà phê không chỉ là một thú vui mà còn là một phần của cuộc sống hàng ngày đối với rất nhiều người. Tuy nhiên, một số người có thể trải qua cảm giác mệt mỏi sau khi uống cà phê, đặc biệt là khi tiêu thụ quá nhiều hoặc trong các tình huống nhất định. Hiểu rõ về nguyên nhân của tình trạng này và biết cách khắc phục là quan trọng để đảm bảo rằng trải nghiệm cà phê của bạn luôn thú vị và bổ ích.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá về tình trạng mệt mỏi sau khi uống cà phê, những nguyên nhân phổ biến đứng sau nó, cũng như cách khắc phục khi gặp tình huống này. Hãy cùng tìm hiểu để có thể tận hưởng cà phê một cách thoải mái và không gặp phải tình trạng mệt mỏi không mong muốn.
- Tại sao Cà phê khiến bạn cảm thấy mệt mỏi?
Cà phê - chính nó không làm cho người ta mệt mỏi - nhưng lượng caffein trong cà phê và cách nó ảnh hưởng đến cơ thể đôi khi có thể gây ra cảm giác mệt mỏi - say cà phê!
- Lượng caffein trong Cà phê gây mệt mỏi
Caffein chặn các receptor adenozin trong não.
- Adenosine là một chất tự nhiên trong não, và mức độ của nó tăng lên khi bạn tỉnh dậy và giảm đi khi bạn đi ngủ. Adenosine giúp cơ thể chuẩn bị cho giấc ngủ bằng cách làm giảm hoạt động của não.
- Caffeine và adenosine: Caffeine là một chất trong cà phê và nó hoạt động bằng cách ngăn chặn adenosine kết hợp với các receptor trong não. Khi adenosine không thể kết hợp với receptor, cơ thể không cảm thấy mệt mỏi và buồn ngủ.
- Tác động của caffeine trong cơ thể: Cơ thể nhanh chóng hấp thụ caffeine từ cà phê, và bạn có thể cảm nhận tác động của nó sau vài phút. Khi caffeine được chuyển hóa hoàn toàn, tác dụng của nó sẽ mất đi.
- Thời gian caffeine ở lại trong cơ thể: Mỗi người có thể xử lý caffeine khác nhau, nhưng trên thực tế, cơ thể hấp thụ 99% caffeine trong khoảng 45 phút. Mặc dù caffeine chặn adenosine, nhưng không ảnh hưởng đến sản xuất adenosine mới.
- Khi caffeine mất đi: Khi tác dụng của caffeine kết thúc, adenosine có thể kết hợp với các receptor trong não, làm cho bạn cảm thấy mệt mỏi và muốn ngủ.
Tóm lại, caffeine trong cà phê tạm thời chặn tác dụng của adenosine, làm cho bạn cảm thấy tỉnh táo. Nhưng khi tác dụng của caffeine kết thúc, adenosine trở lại và khiến bạn cảm thấy mệt mỏi.
- Sức chịu đựng của cơ thể người uống Cà phê
Sức chịu đựng của cơ thể đối với caffeine có thể ảnh hưởng đến việc bạn cảm thấy mệt mỏi khi uống cà phê. Cơ thể mỗi người có mức độ nhạy cảm khác nhau với caffeine, dẫn đến sự đáp ứng khác nhau khi tiêu thụ cà phê. Những người có sức chịu đựng cao có thể uống nhiều caffeine mà không cảm thấy mệt mỏi, trong khi những người có sức chịu đựng thấp hơn có thể cảm thấy mệt mỏi ngay sau khi uống cà phê.
Sự chịu đựng của cơ thể đối với caffeine phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
- Gene: Một số người có gen giúp họ chịu đựng caffeine tốt hơn so với người khác.
- Tuổi tác: Sức chịu đựng của cơ thể với caffeine có thể thay đổi theo tuổi. Trong một số trường hợp, người lớn tuổi có thể có sức chịu đựng thấp hơn.
- Tolerance: Người thường xuyên tiêu thụ caffeine có thể phát triển sự chịu đựng cao hơn. Tuy nhiên, sự chịu đựng này có thể giảm nếu họ giảm lượng caffeine tiêu thụ hoặc tăng lượng caffeine đều đặn. Vì khi vào cơ thể, caffein chặn các receptor adenozin, cơ thể sẽ sản xuất ra nhiều receptor adenozin để chống lại các tác dụng của việc tiêu vị caffein thường xuyên.
Trong một nghiên cứu nhỏ, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra tác động của việc tiêu thụ caffeine liên tục đối với hiệu suất đạp xe của 11 người lớn tập thể dục.
Ban đầu của nghiên cứu, các thí nghiệm có nhịp tim cao hơn và sức mạnh đạp xe lớn hơn sau khi uống caffeine. Sau 15 ngày, tuy nhiên, các tác dụng của caffeine bắt đầu giảm đi.
Dựa vào kết quả này, có vẻ như những người thường xuyên tiêu thụ caffeine có thể tích lũy sự chịu đựng với tác dụng kích thích của nó.
Tuy nhiên, nghiên cứu khác đã gợi ý rằng sự tiếp xúc liên tục với caffeine không ảnh hưởng đến cách cơ thể hấp thụ hoặc chuyển hóa nó.
- Sử dụng Cà phê không đúng cách khi đang mắc các chứng bệnh
Nếu bạn có các vấn đề sức khỏe như bệnh tim, tiểu đường, hoặc lo lắng và căng thẳng, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi hơn khi tiêu thụ caffeine.
3.1. Người bị tăng/hạ đường huyết
Tác động của cà phê đối với mức đường trong máu vẫn là một điểm tranh cãi cho các nhà nghiên cứu.
Nhiều nghiên cứu trên người và động vật cho thấy rằng các hợp chất trong cà phê có thể cải thiện sự trao đổi glucose và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2. Tuy nhiên, các tác dụng phụ của caffeine có thể làm mất đi các hiệu quả tích cực của việc uống cà phê.
Theo một phân tích tổng hợp năm 2016, caffeine có thể tăng mức đường trong máu bằng cách tạm thời giảm độ nhạy cảm với insulin.
Trong một nghiên cứu nhỏ, các nhà nghiên cứu đã quan sát rằng tiêu thụ 100 mg caffeine ảnh hưởng tiêu cực đến trao đổi glucose ở 10 nam giới có cân nặng thừa. Các kết quả này cho thấy rằng caffeine, chứ không phải cà phê, có thể ảnh hưởng đến trao đổi glucose, gây ra tăng mức đường trong máu.
Những người có mức đường trong máu cao có thể gặp đau đầu, mệt mỏi, khó tập trung, khát nước tăng hoặc tiểu tiện thường xuyên cho đến khi mức đường trong máu trở lại bình thường.
3.2. Người bị chứng lo âu, rối loạn thần kinh
Caffeine trong cà phê có thể có tác động tiêu cực đối với sức khỏe tinh thần của mọi người. Ví dụ, liều lượng cao caffeine (trên 400 mg) có thể gây rối loạn nhịp tim và lo âu.
Ở những người mắc rối lo âu hoặc trầm cảm, liều lượng cao caffeine có thể kích thích các triệu chứng liên quan đến lo âu.
3.3. Người có vấn đề về tim mạch
Sau khi uống cà phê chứa caffeine, có thể tạm thời tăng nhịp tim và huyết áp.
Tuy nhiên, nghiên cứu hiện tại cho thấy rằng tiêu thụ cà phê nhẹ đến trung bình có thể bảo vệ sức khỏe tim mạch.
Trong một nghiên cứu năm 2017 liên quan đến 557 người ở Brazil, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy bằng chứng để đề xuất rằng tiêu thụ một đến ba tách cà phê mỗi ngày có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch trong một dân số.
Tuy nhiên, kết quả của một nghiên cứu năm 2019 gợi ý rằng uống hơn sáu tách cà phê mỗi ngày có thể tăng nguy cơ tim mạch.
Xin nói thêm, cà phê rất có ích khi sử dụng đúng và trong một số trường hợp với người đang có chứng bệnh, lại có tác dụng rất tốt. Ví dụ trong việc Phòng ngừa ung thư.
Các tác giả của một bài báo tổng quan năm 2017 đã tìm thấy bằng chứng để gợi ý mối liên hệ tiềm năng giữa việc tiêu thụ cà phê tăng và nguy cơ mắc bệnh ung thư gan. Đây là một loại ung thư gan.
Ngoài ra, nghiên cứu từ năm 2019 đã phát hiện ra rằng các hợp chất trong cà phê — bao gồm caffeine, trigonelline và axit chlorogenic — bảo vệ chống lại sự tiến triển của ung thư dạ dày và gan. Tuy nhiên, cần thêm nghiên cứu để xác nhận các mối liên kết giữa việc uống cà phê và nguy cơ ung thư.
- Cách khắc phục khi bị say Cà phê
Khi bị say cà phê, có một số biện pháp bạn có thể thực hiện để giúp làm giảm tác động của caffeine và cảm thấy thoải mái hơn. Dưới đây là một số cách khắc phục khi bị say cà phê:
- Uống nước nhiều: Caffeine có tác dụng mạnh mẽ làm mất nước từ cơ thể, vì vậy hãy uống nước nhiều để giữ cho cơ thể được hydrat hóa. Nước có thể giúp làm giảm tác động của caffeine và giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn.
- Nghỉ ngơi và thư giãn: Nếu bạn cảm thấy lo lắng hoặc căng thẳng sau khi uống cà phê, hãy dành thời gian để nghỉ ngơi và thư giãn. Thực hành các kỹ thuật thở sâu, yoga, hoặc thiền có thể giúp làm giảm căng thẳng và cảm giác lo lắng.
- Tập thể dục nhẹ nhàng: Tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, hoặc tập yoga có thể giúp tăng cường sự lưu thông máu và giảm cảm giác mệt mỏi sau khi uống cà phê.
- Hạn chế caffeine: Tránh uống thêm caffeine trong thời gian ngắn sau khi cảm thấy say cà phê. Nếu cần, hãy chuyển sang uống nước hoặc các đồ uống không chứa caffeine khác như trà hoặc nước ép trái cây.
- Thay đổi thói quen uống cà phê: Nếu bạn thường xuyên gặp tình trạng say cà phê, hãy xem xét việc điều chỉnh lịch trình và lượng caffeine tiêu thụ hàng ngày của mình. Cố gắng hạn chế uống cà phê vào buổi chiều hoặc tối để tránh ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Giới hạn caffeine được khuyến nghị
Một người trưởng thành nên cố gắng tiêu thụ không quá 400 mg caffeine mỗi ngày.
Trong “Hướng dẫn Chế độ ăn uống cho người Mỹ 2015 - 2020” khuyến nghị rằng hầu hết người trưởng thành nên tuân thủ không quá 400 mg caffeine mỗi ngày.
Mặc dù không có hướng dẫn chính thức cho trẻ em và thanh niên, nghiên cứu cho thấy rằng trẻ em nhỏ tuổi dễ bị ảnh hưởng hơn bởi caffeine.
Ở phụ nữ mang thai, caffeine có thể ở trong cơ thể lâu hơn bình thường tới 16 giờ. Tuy nhiên, theo Học viện Phụ sản và Sản phụ Khoa Hoa Kỳ, phụ nữ có thể an toàn tiêu thụ một lượng caffeine vừa phải (lên đến 200 mg mỗi ngày) trong khi mang thai.
Kết luận
Nếu uống một tách cà phê làm cho một người cảm thấy mệt mỏi, tác động của caffeine có thể là nguyên nhân.
Caffeine tăng sự tỉnh táo bằng cách can thiệp vào một số quá trình hóa học cụ thể trong não điều chỉnh chu kỳ ngủ - thức dậy. Tuy nhiên, sau khi cơ thể chuyển hóa caffeine hoàn toàn, nó có thể khiến cho người ta cảm thấy mệt mỏi.
Tốc độ mà cơ thể của một người chuyển hóa caffeine phụ thuộc vào các yếu tố di truyền và lối sống.
Những người uống cà phê hàng ngày có thể phát triển sự chịu đựng với tác dụng kích thích của caffeine, điều này có nghĩa là họ cần phải uống nhiều hơn nếu họ muốn trải nghiệm các kết quả tương tự.
Công ty CP Coffeecherry Việt Nam - Chuyên cung cấp nhân xanh, nhân rang chất lượng cao, cà phê nguyên chất, cà phê pha máy, cà phê pha phin, cà phê Arabica, cà phê cho quán, cà phê Fine Robusta được chứng nhận từ Hiệp hội Cà phê Buôn Mê Thuột với giá cả hợp lý nhất. Liên hệ 091.339.3682/0888.726.228 hoặc email: contact@coffeecherry.coffee để được tư vấn miễn phí về giá và loại cà phê.